Overmakingen in het kader van betalingen voor goederen en diensten
(tegenhanger: kapitaalverkeer).
Concurrerende producten
Producten die niet gelijksoortig zijn, maar wel in concurrentie met elkaar staan.
DAEB
Dienst van Algemeen Economisch Belang.
De-minimisuitzondering
Als staatssteun of een marktaandeel niet voldoet aan de minimumvoorwaarden
van deze uitzondering dan is het niet merkbaar op de interne markt.
Derde landen
Staten die geen lid zijn van de Europese Unie.
Derdelander
Persoon die niet uit één van de lidstaten van de EU afkomstig is.
Diensten
Dienstverrichtingen die gewoonlijk tegen vergoeding geschieden.
Diensten omvatten met name werkzaamheden van a) industriële aard,
b) commerciële aard, c) het ambacht en d) de vrije beroepen.
Directe discriminatie
Een maatregel of voorschrift maakt onderscheid op basis van nationaliteit (zie maatregel met onderscheid) (tegenhanger: indirecte discriminatie).
Directe werking
Burgers kunnen zonder tussenstap beroep doen op Europese
wetgeving.
Directoraat-Generaal
Europees ministerie
Discretionaire bevoegdheid
De rechter of de nationale wetgever heeft een beoordelingsmarge bij het interpreteren of omzetten van Europees recht.
Drempelwerking
Het is moeilijker of onmogelijk om een markt te betreden voor ondernemingen
uit andere lidstaten.
Economisch actief
Personen die een economische activiteit uitoefenen, dat wil zeggen
werknemers, zelfstandig ondernemers enzovoort.
Economisch inactief
Personen die geen economische activiteit uitoefenen, dat wil zeggen
studenten, gepensioneerden enzovoort.
EU-burger
Eenieder die de nationaliteit van een van de lidstaten van de EU bezit.
Europese Centrale Bank
De Europese instelling die toeziet op de monetaire unie.
Evenredigheidsbeginsel
Het te bereiken doel en de daarvoor in te zetten middelen zijn in evenwicht met elkaar.
Exclusieve afname
Een onderneming is verplicht om alleen de producten van een
bepaalde fabrikant af te nemen.
Gelijksoortige producten
Producten die dezelfde objectieve eigenschappen hebben en voldaan
aan dezelfde behoeften van de consument.
Goederen
Alle op geld waardeerbare zaken die het voorwerp kunnen zijn van
handelstransacties (zie tevens producten).
Grensoverschrijdend aspect
Meerdere lidstaten van de EU zijn betrokken bij een casus (tegenhanger:
zuiver interne aangelegenheid).
Groepsvrijstelling
Verordeningen waarin de Commissie criteria heeft vastgelegd voor
uitzonderingen op art. 101 VWEU.
Hardcore-kartel
Een overeenkomst tussen ondernemingen die het doel heeft om de
mededinging te verstoren.
Harmonisatie/harmoniseren
De wetgeving van de lidstaten wordt door middel van Europese wetgeving (verordeningen, richtlijnen enzovoort) in overeenstemming met elkaar gebracht.
Heffingen van gelijke werking
In- en uitvoerrechten die niet expliciet de naam of vorm van een inof
uitvoerrecht aannemen, maar die per saldo wel hetzelfde effect
hebben (afgekort als HGW).
Horizontaal effect
Het beroep op Europees recht van een burger ten opzichte van de
overheid heeft ook gevolgen voor een andere burger.
Horizontale directe werking
Een burger kan zich ten opzichte van een andere burger beroepen op
Europees recht.
Horizontale overeenkomst
Een overeenkomst tussen ondernemingen die met elkaar concurreren.
Implementatietermijn
Periode waarbinnen een richtlijn moet worden omgezet in nationale
wetgeving.
Implementeren
Nationale wetgeving aanpassen aan de bepalingen van een richtlijn
(zie tevens omzetten).
Indirecte discriminatie
Een maatregel of voorschrift heeft een discriminerend effect (zie
tevens maatregel zonder onderscheid) (tegenhanger: directe discriminatie).
Intergouvernementele organisatie
Een samenwerkingsverband van staten.
Invoerquotum
Een maximum dat wordt gesteld aan de invoer van een bepaald
product.
Kapitaalverkeer
Overmakingen in verband met investeringen (tegenhanger: betalingsverkeer).
Loyale samenwerking
Lidstaten mogen niets doen wat strijdig is met het Verdrag en moeten
trouw alle verplichtingen uitvoeren die uit Europees recht voortvloeien.
Maatregel met onderscheid
Een maatregel of voorschrift maakt onderscheid op basis van nationaliteit.
Maatregel zonder onderscheid
Een maatregel of voorschrift heeft een discriminerend effect.
Maatregel van algemeen economisch beleid
Een algemeen geldende maatregel die het doel heeft om de economie
te bevorderen.
Maatregelen van gelijke werking
Een maatregel die niet expliciet de invoer, uitvoer of doorvoer van
producten beperkt, maar die in de praktijk wel dit effect heeft.
Markttoetredingstoets
Er wordt onderzocht of de toegang van buitenlandse producten tot de
nationale markt door een maatregel wordt belemmerd.
Ngo
Non governemental organisation oftewel een internationale organisatie
met een ideëel doel waarvan staten geen lid kunnen zijn.
Nietig
Er is nooit een overeenkomst tot stand gekomen.
Non-tarifaire belemmeringen
Belemmeringen in het vrij verkeer van goederen waarbij geen geldelijke
last wordt opgelegd.
Omgekeerde discriminatie
Nationale marktdeelnemers worden in vergelijking met buitenlandse
marktdeelnemers ongunstiger behandeld.
Omzetten
Nationale wetgeving aanpassen aan de bepalingen van een richtlijn
(zie tevens implementeren).
Onderneming
Elke eenheid die een economische activiteit uitoefent ongeacht haar
rechtsvorm of de wijze van financiering.
Onvoorwaardelijk
Een bepaling hoeft niet uitgewerkt te worden in nadere regelgeving.
Oorsprongslandbeginsel
De voorschriften van de lidstaat van oorsprong zijn leidend bij het
beoordelen van de vraag of een persoon, goed of dienst tot het grondgebied
van een lidstaat toegelaten moet worden.
Prejudiciële procedure
Procedure waarbij de nationale rechter een rechtsvraag kan stellen
aan het Europees Hof van Justitie.
Primair Europees recht
De Europese verdragen.
Producten
Alle op geld waardeerbare zaken die het voorwerp kunnen zijn van
handelstransacties (zie tevens goederen).
Producteisen
Eisen die aan een product worden gesteld, zoals eisen met betrekking
tot de verpakking, het productieproces, de samenstelling, het gewicht,
de vorm of benaming van een product (tegenhanger: verkoopmodaliteiten).
Proportionaliteitsbeginsel
Het te bereiken doel en de daarvoor in te zetten middelen zijn in evenwicht met elkaar.
Protectionisme
Beleid van de overheid die de nationale economie beschermt.
De Raad
De Raad van de Europese Unie.
Rechtstreekse werking
Burgers kunnen zonder tussenstap beroep doen op Europese wetgeving.
Relevante markt
De relevante markt bestaat uit de productmarkt en de geografische
markt. Aan de hand hiervan wordt het marktaandeel bepaald.
Rule of reason
Een uitzondering op het vrij verkeer is toegestaan indien er sprake is
van een dwingende eis van algemeen belang, die redelijk is.
Secundair Europees recht
Verordeningen, besluiten, richtlijnen, aanbevelingen en adviezen.
Selectieve distributie
Een onderneming selecteert op basis van objectieve criteria zijn afnemers.
Selectiviteitseis
Een maatregel geldt niet in het algemeen, maar is bestemd voor een
specifieke onderneming of groep.
SSNIP-test
Small but Significant Non-transitory Increase in Price; een marginale
prijsverhoging.
Staatsmiddelen
Geld dat van het budget van de overheid afkomstig is.
Stand - stillbepaling
De situatie is bevroren. Er mag pas steun verleend worden als de
Commissie toestemming heeft verleend.
Supranationale organisatie
Een internationale organisatie waarbij de lidstaten een gedeelte van
hun soevereiniteit hebben overgedragen.
Tarifaire belemmeringen
Belemmeringen in het vrij verkeer van goederen waarbij een geldelijke
last wordt opgelegd.
Typische overheidstaak
Diensten die alleen door de overheid uitgevoerd mogen worden.
Unanimiteit
Bij een stemming stemt geen enkel lidstaat tegen een voorstel.
Uniforme uitleg
Het Europees recht moet in alle lidstaten op dezelfde manier worden
uitgelegd.
Universele dienst
Een dienst waarvan iedereen in staat moet zijn om er gebruik van te
maken.
Verkoopmodaliteiten
Eisen die geen verband houden met de eigenschappen van het
product zelf, maar die betrekking hebben op de verhandeling ervan
(tegenhanger: producteisen).
Verticale directe werking
Een burger kan zich ten opzichte van de overheid beroepen op
Europees recht.
Verticale overeenkomst
Een overeenkomst tussen ondernemingen die in dezelfde bedrijfskolom
werkzaam zijn.
Volkomen concurrentie
Op een transparante markt kunnen consumenten kiezen uit verschillende
aanbieders. Door de concurrentie blijft de prijs laag en de
kwaliteit hoog.
Wederzijdse erkenning
In alle sectoren waar er geen harmonisatie op Europees niveau heeft
plaatsgehad, is elke lidstaat verplicht de wetgeving van andere lidstaten
te erkennen en toe te passen, zelfs in gevallen waarin de eigen
nationale wetgeving andere voorschriften bevat.
Werknemer
Iemand die gedurende een bepaalde tijd voor een ander en onder
diens gezag werkzaamheden verricht en als tegenprestatie een
beloning ontvangt. Het moet gaan om reële en daadwerkelijke arbeid
in loondienst, die niet van zo geringe omvang is dat het om louter
marginale en bijkomstige werkzaamheden gaat.
Zijdelingse bescherming
Een hogere belasting op het ene goed beschermt het andere goed.
Zuiver interne aangelegenheid
Binnenlandse situatie. De feiten spelen zich slechts binnen één enkele
lidstaat af (tegenhanger: grensoverschrijdend aspect).