Verhalen vertellen en vragen stellen - 1e druk 2016
Home | Geestelijke stromingen > 4 Christendom > 4.6 Rituelen, gebruiken en symbolen
Het christendom kent veel rituelen, gebruiken en symbolen.
4.6.1 Symbolen
Het meest bekende symbool binnen het christendom is het kruis. Het kruis staat symbool voor Jezus' lijden en sterven aan het kruis. Een ander bekend symbool is de Ichthus. Ichtus is een anagram: de letters zijn de eerste letters van de zin Iesous CHristosTheou HUios Sotèr (Jezus Christus, Zoon van God, Verlosser) in het Grieks. Ichtus betekent ookvis en het symbool is dan ook een visje. Je ziet dit symbooltje vaak achter op auto's. Een teken dat de bestuurder een christen is.
4.6.2 Bidden
Een belangrijk ritueel in het christendom is bidden. Binnen het christendom kun je bidden op elk moment van de dag en op elke plek. Je hoeft er niet per se iets speciaals voor te doen. Je kunt ook je eigen woorden gebruiken en hoeft niet per se een standaardgebed te bidden. Dit wordt ook wel vrij gebed genoemd. Er bestaan echter wel vaste gebeden (standaardgebeden) in het christendom.
De meest belangrijke daarvan is hetOnze Vader(www.kerkpleinenkhuizen.nl/1-info/1-docs/onzevader.html):
laat uw naam geheiligd worden,
laat uw koninkrijk komen
en uw wil gedaan worden
op aarde zoals in de hemel.
Geef ons vandaag het brood
dat wij nodig hebben.
Vergeef ons onze schulden
zoals ook wij hebben vergeven
En breng ons niet in beproeving
maar red ons uit de greep van het kwaad.
Want aan U behoort het koningschap,
de macht en de majesteit tot in eeuwigheid.
Amen.
Het Onze Vader wordt gebeden in zowel de protestantse als de rooms-katholieke kerk. De woorden komen echter niet exact overeen, de betekenis is wel hetzelfde. Het Onze Vader dat hiervoor staat, is het zogenoemde Oecumenisch Onze Vader. Een variant waar zowel de protestanten als de katholieken zich in kunnen vinden.
In de rooms-katholieke Kerk wordt het Onze Vader veelal gevolgd door hetWees Gegroet:
Vol van genade
De Heer is met u
Gij zijt de gezegende onder de vrouwen
En gezegend is Jezus, de vrucht van Uw schoot
Heilige Maria, Moeder van God
Bidt voor onze zondaars
Nu, en in het uur van onze dood
Amen
In de rooms-katholieke kerk was (en is) het traditie dat deze gebeden voor en na de maaltijd worden gebeden. In protestantse kringen wordt vaak een korter gebed uitgesproken voor de maaltijd:
En na de maaltijd:
4.6.3 Sacramenten
Binnen de rooms-katholieke kerk kent men zeven sacramenten. Sacramenten zijn rituelen die worden uitgevoerd en waarbij Christus zelf 'aanwezig' is op het moment van uitvoering. De zeven sacramenten zijn:
-
Doop
Door het doopsel wordt een kind (of volwassene) opgenomen in de geloofsgemeenschap. Door het water wordt de erfzonde weggewassen en kan een kind zijn gelovig leven met een schone lei beginnen. -
Eucharistie
De eucharistie (ook wel Communie genoemd) is het moment waarop in de mis het brood en de wijn gedeeld wordt en door de mensen opgegeten en opgedronken. Men gelooft op dat moment dat het lichaam en het bloed van Jezus wordt gegeten en gedronken. Op deze wijze delen de mensen in het lichaam van Christus, het lichaam dat gekruisigd is zodat de mensen werden bevrijd van hun zonden.
Katholieke kinderen doen meestal hun eerste communieals ze zeven jaar oud zijn. Zij mogen dan voor het eerst meedoen aan de eucharistie. -
Vormsel
Het vormsel is het sacrament dat veel katholieke kinderen rond hun twaalfde jaar ontvangen. Op de drempel van de basisschool naar het voortgezet onderwijs wordt door het vormsel de doop voltooid. Bij het vormsel ontvangen kinderen de 'gave van de Heilige Geest'. De gedachte is dat dit hen sterk en wijs maakt op hun verdere levensweg. -
Huwelijk
Het kerkelijk huwelijk is een sacrament. Op het moment dat het huwelijk wordt gesloten, doet een echtpaar dit voor Gods aangezicht. Het is daarom ook erg moeilijk om opnieuw in de katholieke kerk te trouwen na een echtscheiding. Iemand heeft immers al eerder beloofd voor altijd bij iemand te blijven en dat kan niet opnieuw. -
Ziekenzalving
De ziekenzalving is het sacrament dat wordt toegediend aan mensen die ernstig ziek zijn en gaan sterven. Door de ziekenzalving wordt de zieke voorbereid op de dood en krijgt hij een laatste zegen mee. Het is een soort afscheidsritueel voor de dood en een bemoediging voor het sterven. Tegenwoordig wordt de ziekenzalving ook toegediend aan mensen die minder ernstig ziek zijn of aan chronische zieke mensen. Het is dan geen ritueel voor de dood, maar een bemoediging in het ziek zijn, een ritueel dat kracht en troost biedt in het ziekteproces. -
Biecht
Als mensen spijt hebben van bepaalde daden of denken dat ze gezondigd hebben tegenover anderen of tegenover God, kunnen ze dit opbiechten. De persoon die de biecht afneemt (meestal de pastoor), kan de biechtende absolutieschenken. Dit betekent dat de zonden, in naam van God, vergeven zijn. Meestal moet de biechtende daarvoor wel wat doen, zoals het bidden van een aantal Onze Vaders of een ander gebed. De manier waarop er gebiecht wordt, is in de loop der tijd wel veranderd. Het biechten zoals dat vaak te zien is in films (een donker hok, een klop op de wand, een schuif die opengaat en een priester achter een rooster, de biechtende blijft anoniem), is tegenwoordig vervangen door zogenoemde biechtgesprekken. Mensen kunnen in het volle daglicht met een priester praten over wat hen dwarszit. Het is minder anoniem geworden en de zwaarte is ervanaf. -
Wijding
Alle vormen van wijding (de priesterwijding, bisschopswijding, enzovoort) binnen de rooms-katholieke kerk zijn sacramenten.
Alle sacramenten mogen alleen worden toegediend door een gewijde geestelijke, dus door een priester of bisschop. In uitzonderlijke gevallen mogen niet-gewijden ook een sacrament toedienen, maar dan moet er echt sprake zijn van een tekort aan priesters.
Alleen binnen de rooms-katholieke kerk kent men zeven sacramenten. In de protestantse kerk zijn er enkele rituelen die lijken op de katholieke sacramenten; de doop, het doen van belijdenis (dit lijkt op het Vormsel, maar wordt meestal pas rond je achttiende gedaan) en het avondmaal (eucharistie).